اختلال اضطراب فراگیر ( GAD )
اختلال اضطراب فراگیر یا اختلال اضطراب منتشر
(Generalized Anxiety Disorder )
نوعی اختلال اضطرابی است که به صورت نگرانی بیش از اندازه و نامعقول، در مورد اتفاقات و فعالیتهای روزمره تعریف می‌شود. اضطراب بیش از حد بدون هیچ دلیل مشخص، علامت اصلی اضطراب فراگیر است. در این اختلال شخص به‌طور اغراق‌آمیزی در مورد اتفاقات روزمره نگران است. افراد مبتلا، دائماً منتظر یک فاجعه هستند و نمی‌توانند نگرانی خود را در مورد امور مختلف مثل سلامتی، پول، خانواده، شغل و تحصیل کنترل کنند. ترس، نگرانی و وحشت، جزئی از حالت روزمره افراد مبتلا است. در این افراد، اضطراب چنان بر تفکر آنها مسلط شده، که در انجام کارهای روزمره و روابط اجتماعی دچار مشکل هستند. گاهی ممکن است با فکر کردن به کارهای روزانه دچار اضطراب شویم و این کاملاً طبیعی است. اما فرد مبتلا به GAD، توانایی کنترل نگرانی و اضطرابش را ندارد. او احساس می‌کند که کنترل همه چیز از دستش خارج شده است.
ملاک های کلی اختلال اضطراب فراگیر چه چیزهایی می توانند باشند؟
- نگرانی دائمی و همیشگی ( بدون دلیل مشخصی برای نگرانی)
- بی قراری یا احساس عصبانی بودن
- به راحتی خسته شدن
- مشکل در داشتن تمرکز
- تحریک پذیر یودن
- تنش در عضلات
- آشفتگی در خواب
- آشفتگی در میل به غذا
- نشانه های بدنی مثل : لرزش، منقبض شدن عضلات و فرم بدن، احساس سستی و بی حالی، احساس سردی در دستها و پاها، سفت شدن عضلات(اغلب گردن، فک،شانه ها، پاها)، عرق کردن، تهوع، دل بهم خوردگی یا احساس آشوب در معده، بالا رفتن ضربان قلب، احساس کمبود نفس و سختی در نفس کشیدن ، احساس سرگیجه و افتادن ، سردردهای تنشی.
ملاکهای تشخیصی اختلال اضطراب فراگیر (GAD) بر اساس DSM-5
(تشخیص گذاری این ملاکها بر اساس مصاحبه بالینی و به عهده روانشناس یا روانپزشک است)
A- اضطراب و نگرانی شدید و مفرط (دلشوره) درباره رویدادها و فعالیتهای زندگی (تحصیلی، شغلی و…) در اکثر روزهای هفته و حداقل به مدت ۶ ماه.
B- فرد نمی تواند این نگرانی را کنترل کند.
C- اضطراب و نگرانی در حداقل ۳ سمپتوم از سمپتوم های زیر در اکثر روزها به مدت ۶ ماه:
- فرد بی قرار است یا احساس عصبی بودن دارد، یا بخاطر نگرانی بی دلیل بد اخلاق است.
- به آسانی احساس خستگی می کند.
- نمی تواند حواس خود را متمرکز کند.
- زودرنج است و زود عصبانی می شود.
- تنش های عضلانی و علائم بدنی ( که مواردی از آنها در بالا اشاره شده است).
- خواب فرد مختل شده است( نمی تواند به راحتی بخوابد یا از خواب می پرد).
D- اضطراب، نگرانی و نشانه های بدنی باعث می شوند که فرد در عملکرد روزانه اش دچار افت عملکرد شود.
E- این ناراحتی فرد را نمی توان به یک عارضه پزشکی یا مصرف دارو یا مواد نسبت داد.
F- یک اختلال روانی دیگر نمی تواند دلیل این نگرانی ها باشد.
درمان اختلال اضطراب فراگیر ( GAD)
اگر استرس و اضطراب شما غیرعادی به نظر می‌رسد و دائماً احساس می‌کنید نگران چیزی هستید، بهتر است برای پیگیری این نگرانی ها به روانشناس یا روانپزشک مراجعه کنید.
درمان اختلال اضطراب فراگیر می تواند اغلب به صورت درمان دارویی توسط روانپزشک و یا با انجام مداخلات روانشناختی توسط روان شناس انجام پذیرد. درمان های متفاوت روانشناختی برای اختلال اضطراب فراگیر وجود دارد که به علت اینکه در رویکردهای متفاوت روانشناسی، پلن های درمانی تخصصی و متفاوت با هم وجود دارد از ذکر جزئیات پرهیز می کنیم. آنچه مهم است بدانیم این است که اختلال اضطراب فراگیر می تواند یک رنج مضاعفی را بر ما تحمیل کند و کارکرد و کیفیت زندگی را کاهش دهد، اهمیت دادن به آن و اقدام برای درمان می تواند اولین قدم برای بهبود شرایط باشد.
