رواندرمانی (Psychotherapy) یا درمان روانشناختی، استفاده از روش‌های روانشناختی مبتنی بر تعامل شخصی منظم با فرد بزرگسال، به منظور کمک به وی در تغییر رفتار و غلبه بر مشکلات است. رواندرمانی برای بهبود سلامت روان فرد، حل یا کاهش رفتارهای دردسرساز، اعتقادات، اجبارها، افکار یا عواطف و بهبود روابط و مهارت های اجتماعی به کار می‌رود.
پس از تشخیص و معاینه وضعیت روانی بیمار (MSE) روانشناس درمانگر آموزش دیده به شکل حرفه ای، به تدوین و تهیه طرح درمان می‌پردازد و با استفاده از روش‌ها و تکنیک‌های گوناگون مبتنی بر نظریه های رواندرمانی این فرایند بسیار تخصصی را انجام می‌دهد. لازم است ذکر شود که روان درمانی با مشاوره متفاوت است و روان درمانی مجموعه خدمات تخصصی جهت درمان و ایجاد تعادل روانی در فرد بیمار می‌باشد در صورتی که خدمات مشاوره‌ای از جنس مشورت کردن و آگاهی‌بخشی است.
رواندرمانی به حل مشکلاتی نظیر اختلال در کنار آمدن با زندگی روزمره، تاثیر آسیب روحی، بیماری جسمی یا فقدان (مثل مرگ عزیز) و اختلالات خاص روانی (مثل افسردگی و اضطراب) کمک میکند. رواندرمانی انواع مختلفی دارد و ممکن است تاثیر یک نوع روی یک مشکل خاص بهتر باشد. می توان همراه با رواندرمانی از دارو یا دیگر روش های تراپی استفاده کرد.
جلسات رواندرمانی معمولا به صورت فردی و در بعضی شرایط به صورت گروهی برگزار می گردد، هر جلسه معمولا هفته ای یک بار به مدت ۴۵ دقیقه تا یک ساعت برگزار می شود که لازم است هم روانشناس و هم بیمار در جلسات رواندرمانی مشارکت فعال داشته باشند. اعتماد و ارتباط میان فرد مراجع و تراپیست برای همکاری موثر و سود بردن از رواندرمانی ضروری است. ممکن است جلسات رواندرمانی کوتاه و محدود باشد تا به مشکلات آنی رسیدگی شود یا بلندمدت باشد (چند ماه یا چند سال) تا مشکلات ماندگار و پیچیده برطرف گردد. هدف از درمان و تنظیم تعداد جلسات با مشارکت بیمار و تراپیست مشخص می شود.
چگونه بفهمیم که آیا به روان درمانی نیاز هست؟
ممکن است متوجه شوید که روان درمانی می‌تواند به مشکلات زندگی کمک کند، اما هنوز هم کمک گرفتن یا حتی تشخیص زمان صحبت با یک متخصص می‌تواند دشوار باشد. برخی از نشانه‌های کلیدی که ممکن است زمان مراجعه به روان درمانگر فرا رسیده باشد عبارتند از:
- این موضوع باعث ناراحتی یا اختلال قابل توجهی در زندگی شما می‌شود. اگر احساس می‌کنید که مشکلی که با آن روبرو هستید تعدادی از زمینه‌های مهم زندگی شما از جمله مدرسه، کار و روابط را مختل می کند، ممکن است زمان آن فرا رسیده باشد که روان درمانی را امتحان کنید.
- شما به مکانیسم‌های مقابله‌ای ناسالم یا خطرناک متکی هستید. اگر متوجه می‌شوید که با مشکل خود به روش‌های ناسالم برخورد می‌کنید، کمک گرفتن می‌تواند به شما در یافتن راهبردهای مقابله سالم‌تر و مفیدتر کمک کند.
- دوستان و خانواده نگران سلامتی شما هستند. اگر به نقطه ای رسیده است که سایر افراد نگران سلامت عاطفی شما هستند، ممکن است زمان آن رسیده باشد که ببینیم آیا روان درمانی می‌تواند وضعیت روانی شما را بهبود بخشد یا خیر.
- احساس درماندگی و غم و اندوه طولانی‌مدت
- ناتوانی در حل مشکلات شخصی علیرغم کمک خانواده و دوستان
- عدم تمرکز بر وظایف کاری یا انجام سایر کارهای روزمره
- نگرانی مفرط، انتظار وقایع ناگوار و احساسِ قرار داشتن در لبه پرتگاه
- پرخاشگری، برخوردهای نامناسب با اطرافیان و… به صورتی که به شما یا اطرافیان‌تان آسیب می‌زند.
درخواست کمک، شروعِ بهبودی است
بسیاری از افراد تلاش کردند مشکلات خود را به تنهایی برای هفته‌ها، ماه‌ها یا حتی سال‌ها درمان کنند، اما در نهایت متوجه شدند که تلاش هایشان کافی نبوده است.
تصمیم‌گیری برای شروع روان درمانی به این معنی نیست که شکست خورده‌اید یا انسان ضعیفی هستید!
همانطور که وقتی نمی‌توانید اتومبیل خود را تعمیر کنید و یه تعمیرگاه مراجعه می‌کنید و مراجعه به تعمیرگاه به معنی این نیست که شما فرد ناتوان و یا شکست خورده ای هستید. در حقیقت، درخواست کمک نشانه‌ی قدرت است نه ضعف، و این نخستین گام در مسیر بهبودی است.
